Будда

Abstract

В 1908 году на татарский литературный язык был переведен очерк Льва Николаевича Толстого «Будда». Перевод был опубликован в виде небольшой – карманного формата – брошюры в казанской типографии «Үрнәк» («Образец»). Имя переводчика неизвестно, на титульном листе книжки сохранились лишь его инициалы. Настоящая книга – переиздание этой брошюры спустя более чем 100 лет. Книга включает: 1) текст старотатарского перевода (транскрипция арабографического письма на современную татарскую кириллицу) с пояснениями, 2) текст толстовского сочинения (русский оригинал в двух редакциях), а также полное факсимиле (репринт) первого печатного издания перевода. Публикация книги стала возможной в рамках проекта «Старотатарским переводам – вторая жизнь». Проект осуществляется сотрудниками Центра по изучению наследия Льва Толстого Казанского (Приволжского) федерального университета.

1908 елда Лев Николай улы Толстойның «Будда» дигән очергы татар әдәби теленә тәрҗемә ителә. Тәрҗемә кечкенә күләмле – кесә форматы рәвешендә – Казанның «Үрнәк» типографиясендә брошюра (рисалә) буларак басыла. Тәрҗемәче исеме билгеле түгел, китапның титул битендә бары тик аның инициаллары гына сакланган. Кулыгыздагы китап – бу брошюраның 100 елдан артык вакыттан соң яңа басмасы. Китап- ка түбәндәгеләр кертелде: 1) татар телендәге тәрҗемәнең тексты (гарәп хәрефләре нигезендәге язуының хәзерге татар кириллицасында транскрипциясе) һәм аңлатмалары, 2) Лев Толстой әсәре оригиналы (ике вариантта), шулай ук 3) беренче басманың тулы факсимилесы. Китапны бастыру «Иске татар тәрҗемәләренә – икенче тормыш» проекты кысаларында мөмкин булды. Проект Казан (Идел буе) федераль университеты Лев Толстой мирасын өйрәнү үзәге хезмәткәрләре тарафыннан гамәлгә ашырыла.